Harita Terimleri Sözlüğü


sözleşmesiz işlemler

resmi senet gerektirmeyen ve tapu birimlerinde yapılan ayırma, birleştirme, değişiklik vb. (akitsiz) işlemler.

hak

hukukun insanlara tanıdığı, kullanılması hak sahibinin isteğine bağlı bir yetkidir.

eşya hukuku açısından haklar, ayni haklar ve şahsi haklar olmak üzere ikiye ayrılır. ayni hak herkese karşı ileri sürülebilen haklardır. örnek; mülkiyet hakkı. şahsi hak ise sadece sözleşmenin diğer tarafına karşı ileri sürülebilen haklardır. örnek; kira hakkı.

ipotek

belirli bir miktar ve süre için sağlanacak kredi ya da doğması olası bir borç için taşınmazın güvence olarak gösterilmesi ve bu durumun tapu kütüğüne kaydedilmesi, taşınmaz tutusu, tutu.

dar kıyı

kıyı kenar çizgisi ile kıyı çizgisinin çakıştığı alan.

zilyetlik

bir eşya (mal) üzerinde zilyetlik iradesine dayanarak fiili hakimiyet kurma eylemine zilyetlik denir (mk.973).

eşyayı, kullanmak, elinde bulundurmak zilyetliğin örnekleridir.

zilyetliğin;
a) zilyet olma iradesi,
b) fiili hakimiyet şeklinde iki unsuru vardır.

zilyetlik ikiye ayrılır.
a) asli zilyetlik: bir şeye malik sıfatıyla ve malik olma iradesiyle zilyet olan kişinin zilyetliğine asli zilyetlik denir.
b) fer'i zilyetlik: sınırlı bir ayni veya şahsi hakka dayanarak zilyet olan kişinin zilyetliğine fer'i zilyetlik denir.

mukata

vakıf arazi üzerindeki bina, ağaç ve benzeri muhdesat karşılığında zemin hakkı olarak her sene vakfa ödenen paradır.

milli park

ulusal ve uluslararası doğal ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanları olan doğa parçası.

zamanaşımı

bir hakkın kazanılması veya kaybedilmesi için geçmesi gereken hukukça öngörülmüş süre anlamına gelir. gayrimenkul hukukunda; adi zamanaşımı ve fevkalade zamanaşımı olmak üzere iki türü vardır.

orman yönetimi

ormanların yetiştirilmesinden, bakımından, korunmasından ve geliştirilmesinden sorumlu ve görevli yönetim etkinliklerini temel alan yönetim türü.

bölünemez taşınmaz

yasalara ve fizik kurallarına göre iki veya daha fazla parçaya ayrılamayan taşınmaz.