Harita Terimleri Sözlüğü


arzî irtifak hakkı

arzî irtifak hakları, bir taşınmaz aleyhine başka bir taşınmaz lehine kurulan irtifak çeşididir. (mk.md.779) bu haklara "taşınmaz irtifakı" da denir.

arzî irtifak haklarında karşılıklı iki taşınmaz vardır. bunlardan lehine irtifak kurulan taşınmaza hakim (yararlanan) taşınmaz, aleyhine irtifak hakkı kurulan taşınmaz ise hadim (yükümlü) taşınmaz denir.

arzî irtifak hakkı, belli bir şahıs lehine değil, belli bir taşınmaz lehine kurulduğu için yararlanan (hakim) taşınmaza sahip olan, irtifak hakkına da sahip olur. buna karşılık yükümlü taşınmazı sonradan iktisap edenler de bu yükümlülüğe katlanmak zorundadır.

arzî irtifak, lehine kurulduğu taşınmaza bağlanmıştır. ondan ayrı olarak devredilemez. taşınmazın devrinde de bu hakkın devrinin istisna (ayrık) tutulması mümkün değildir.

doğal zemin

dolgu ya da kazı yapılmamış arazi.

sözleşmeli öncelikli alım

sözleşme ile oluşturulan öncelikli yasal alım hakkı.

mukata

vakıf arazi üzerindeki bina, ağaç ve benzeri muhdesat karşılığında zemin hakkı olarak her sene vakfa ödenen paradır.

röper krokisi

röper noktalarının, röper ölçü ve değerlerini gösteren kroki.

(bkz:röper)

değer artış vergisi

bir kamu hizmeti sonunda taşınmazın artan değeri üzerinden alınan vergi.

iyelik

kendisinin olan bir şeyi yasa çerçevesi içinde istediği gibi kullanabilme hakkını taşıma durumu, sahiplik, mülkiyet.

teraslama

suyun yüzey akışını denetlemek ve toprak erozyonunu en aza indirmek için bir yamaçta eş yükseklik eğrilerine paralel toprak basamaklarının oluşturulması.

hacizler sicili

haczedilen taşınmazların yazıldığı sicil.