Harita Terimleri Sözlüğü


yetki belgesi

tapu kanununun 2. maddesi uyarınca tapu işlemleri sırasında tüzel kişilerden istenen ve tüzel kişinin gayrimenkul tasarruflarına izinli olduğunu ve temsilcisinin kimler olduğunu belirtir belgedir.

dernekler ve sendikalar bu belgeyi kaymakam veya validen, şirketler ticaret sicil müdürlüğünden vakıflar ise vakıflar genel müdürlüğünden alırlar.

bu belge kural olarak bir yıl geçerlidir.

kadastro haritası

taşınmazların sınırlarını, üzerindeki yapı, vb. bilgileri gösteren, ada ve parsel numaraları bulunan, eşyükselti eğrileri olan ya da olmayan harita

değişiklik

tapu siciline başlangıçta doğru olarak yazılmış bir kaydın sonradan vuku bulan olaylar ile anlam ve önemini yitirmiş veya kapsamında farklılık olması halinde malik veya hak sahibinin talebi ile sicildeki kaydın gerçeği yansıtır hale getirilmesidir.

değişiklik, düzeltmeden (tashihten) farklıdır. değişiklik işlemine en güzel örnek cins değişikliğidir. ayırma veya birleştirme işlemleri de örnek gösterilebilir.

kadastro planı

eşyükselti eğrileri olmayan kadastro haritası.

çayır alanı

taban suyu yüzeye yakın olan çoğunlukla uzun boylu otlardan oluşan yem alanları, çayır arazisi.

değerleme belgesi

görevin esasını, amacını ve değerleme sonuçlarını kayıt altına alan, incelenen bilgileri, pazar analizi çalışmalarını, yöntemlerini, görüşleri ve sonuçları açıklayan belge, değerleme raporu.

mülkiyet

medeni kanun, taşınır ve taşınmaz eşyayı niteliklerine uygun bir mülkiyet düzeni içinde sınıflandırmış ve ona göre hükümler getirmiştir. medeni kanunun 704-761. maddeleri taşınmaz mülkiyetini, 762-778. maddeleri menkul mülkiyetini düzenlemiştir.

mülkiyet hakkı; ona sahip olana, hakkın konusu olan eşya üzerinde, kanunun çizdiği sınırlar içinde dilediği gibi tasarruf etmek yetkisini veren en geniş ayni haktır. anayasanın mülkiyet hakkını düzenleyen 36. maddesi şöyledir: ?herkes mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz."
mülkiyet hakkı; sahibine, mülkiyet konusu şeyi (eşyayı) elinde bulundurma (zilyetlik), kullanma, şeklini değiştirme, eşyanın ürün ve gelirinden yararlanma, eşyayı ayırma (ifraz), eşya üzerinde hukuki ve maddi tasarrufta bulunma (onu başkasına devir ve tüketme) gibi haklar verir. fakat bununla beraber, mülkiyet hakkı malike külfetler de yüklemektedir. örneğin, vergilerini ödemek gibi.

kısa tanımı ile mülkiyet; sahibine hakkın konusu mal üzerinde kullanma, yararlanma, tasarruf ve onu tüketme gibi en geniş yetkileri veren ve bir kısım ödevler (vergi gibi) yükleyen, herkese karşı ileri sürülebilen mutlak bir ayni haktır.

vergi numarası

vergi dairelerinden alınan vergi takibatına esas numaradır.

tapu sicil müdürlükleri, tapu işlemlerinde taraflardan vergi numarasının belgelendirilmesini istemek ve düzenlediği resmi senedin arkasına bu numarayı yazmak zorundadır.

fotogrametri

fotoğraf aracılığı ile ölçme ve bilgi toplama bilimi ve teknolojisi.

fotogrametri türleri:
*yersel fotogrametri: yer üzerinde çekilmiş fotoğraflarla çalışan fotogrametri.
*hava fotogrametri: uçaktaki, yada genel olarak bir hava aracında bulunan bir kamera ile çekilmiş fotoğraflarla çalışan fotogrametri.
*yakın resim fotogrametri: nesne-kamera uzaklığı en çok 300m olan bir fotogrametri uygulamasıdır.
*foto-yorumlama: fotoğrafik dokuyu inceleyerek nesne ve yakın çevresi hakkında bilgi üreten, arazinin ya pisini ve yüzey özelliklerini inceleyen fotogrametri kolu.
*metrik fotogrametri: fotoğraflardan konum, yükseklik, uzaklık, alan ve hacim gibi metrik bilgilerin alınmasını, ya da doğrudan doğruya harita çizimini amaçlayan fotogrametri.
*topografik fotogrametri: topografik harita üretimi ile ilgili haritacılık fotogrametri.
*topografik olmayan fotogrametri: tomografik harita yapımı, tomografik ölçmeler dışında, başka bir deyişle haritacılık dışında kalan fotogrametri.
*kadastro fotogrametri: kadastro haritalarının yapımında kullanılan fotogrametri.
*jeodezik fotogrametri: jeodezik nokta üretiminde kullanılan fotogrametri.
*mühendislik fotogrametrisi: mühendislik projelerinin hazırlanmasında vb. çalışmalarda kullanılan fotogrametri.
*mimarlik fotogrametrisi: özellikle tarihsel yapıların belgelenmesinde kullanılan fotogrametri.
*analog fotogrametri: değerlendirmelerin, özellikle harita çizimlerinin analog aletlerde yapıldığı fotogrametri.
*analitik fotogrametri: çözümlerin matematiksel yöntemlerle yapıldığı, bilgisayar destekli fotogrametri uygulaması.
*sayısal(dijital) fotogrametri: sayısal(dijital) fotoğraflarla çalışan fotogrametri.
*tek resim fotogrametrisi: tek tek fotoğrafları kullanarak metrik bilgiler üretmeyi amaçlayan, foto-plan, foto-mozaik üreten fotogrametri.
*çift resim fotogrametrisi: ortak alanları olan fotoğraf çiftleri üzerinde ölçüler yaparak bilgi üretmeyi amaçlayan fotogrametri. stereoskopik(3 boyutlu) görüşte söz konusu olduğundan buna stereo fotogrametri de denir.
*ortofotografi: çizgi harita ile ayni geometrik doğruluğa sahip foto haritalarının üretimi ile ilgilenen fotogrametri.